CÁCH PHÂN BIỆT CPU VÀ GPU
Chắc hẳn khi tìm hiểu về máy tính, bạn đã từng nghe đến CPU và GPU rồi đúng không? Đây là hai thành phần cực kỳ quan trọng, có thể ví như 'bộ não' và 'đôi mắt' của máy tính vậy. Nhưng liệu bạn có biết chúng khác nhau như thế nào và vai trò cụ thể của từng loại ra sao? Hãy cùng Vi Tính Nguyễn Thắng khám phá trong bài viết này nhé!
1. CPU LÀ GÌ?
CPU, hay còn gọi là bộ vi xử lý trung tâm, giống như 'trái tim' của máy tính. Nó chịu trách nhiệm xử lý mọi tác vụ, từ những phép tính đơn giản đến việc điều khiển toàn bộ hệ thống. CPU có nhiệm vụ xử lý tất cả các tác vụ chung, từ các tính toán phức tạp đến việc điều hành hệ điều hành và các phần mềm.

Chức năng của CPU:
- Xử lý tác vụ tính toán: CPU thực hiện các phép toán số học, logic, và các phép toán phức tạp khác để điều hành hệ thống.
- Quản lý và điều phối hoạt động của hệ thống: CPU điều khiển hoạt động của toàn bộ máy tính, từ bộ nhớ, ổ cứng đến các thiết bị ngoại vi như bàn phím, chuột.
- Chạy các phần mềm và ứng dụng hàng ngày: Hỗ trợ thực thi các phần mềm như trình duyệt web, ứng dụng văn phòng, phần mềm lập trình.
- Điều khiển và quản lý dữ liệu đầu vào/đầu ra: Kiểm soát việc trao đổi dữ liệu giữa các thành phần phần cứng và phần mềm.
- Hỗ trợ các tiến trình xử lý tuần tự: CPU có khả năng xử lý từng tác vụ một cách tuần tự và chính xác.
2. GPU LÀ GÌ?
GPU, hay còn được biết đến với tên gọi bộ xử lý đồ họa, giống như 'đôi mắt' của máy tính. Nếu CPU là 'bộ não' lo việc tính toán, thì GPU lại chuyên về 'nhìn' và 'vẽ' mọi thứ trên màn hình.

Chức năng của GPU:
- Xử lý đồ họa và hình ảnh: GPU chịu trách nhiệm hiển thị hình ảnh trên màn hình, từ hình ảnh 2D, 3D đến các hiệu ứng đồ họa phức tạp.
- Giảm tải cho CPU: Khi chơi game hoặc làm việc với đồ họa, GPU sẽ đảm nhận các tác vụ nặng giúp CPU không bị quá tải.
- Cải thiện hiệu suất trong trí tuệ nhân tạo: GPU có thể xử lý hàng nghìn phép toán song song, rất hữu ích trong các ứng dụng AI, deep learning.
- Xử lý video, hỗ trợ streaming: Tăng tốc mã hóa và giải mã video, giúp phát video độ phân giải cao mà không bị giật lag.
- Tăng tốc hiển thị hình ảnh trên màn hình: Cải thiện trải nghiệm hiển thị bằng cách tăng tốc độ khung hình (FPS) và độ chi tiết.
Tại sao cần GPU?
Nếu bạn chỉ dùng máy tính cho những công việc văn phòng đơn giản, lướt web hay xem phim nhẹ nhàng, thì có lẽ bạn không cần một chiếc GPU quá mạnh mẽ. Tuy nhiên, nếu bạn là một game thủ, một nhà thiết kế đồ họa, hay một người làm việc trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, thì GPU chính là "người bạn đồng hành" không thể thiếu.
Phân loại GPU phổ biến hiện nay
Sau khi hiểu được GPU là gì? Cùng Vi Tính Nguyễn Thắng tiếp tục tìm hiểu 2 loại GPU được sử dụng chính hiện nay là: GPU rời và GPU tích hợp. Mỗi một loại GPU sẽ có những nhiệm vụ và ưu điểm khác nhau. Cụ thể:
GPU tích hợp
Hiện nay, GPU tích hợp chiếm phần lớn và được ưa chuộng bởi nhiều người dùng. GPU tích hợp được nhúng vào CPU để làm nhiệm vụ thay vì đi kèm với card màn hình riêng. Việc kết hợp với CPU cho khả năng giảm thiểu tiêu hao năng lượng và chi phí tối ưu. Đồng thời nhờ đó mà hệ thống cũng vận hành một cách đơn giản, trơn tru hơn rất nhiều.

GPU tích hợp còn kết hợp với RAM cho sức mạnh xử lý càng nhân đôi mạnh mẽ hơn nữa. Từ đó có thể xử lý các vấn đề về hình ảnh, tốc độ phân giải một cách nhanh chóng. Kể cả những ứng dụng liên quan đến lĩnh vực thiết kế đồ họa cũng trở nên dễ dàng hơn.
Nhờ ưu điểm vượt trội của GPU tích hợp mà người dùng sẽ có những trải nghiệm tuyệt nhất. Hình ảnh và chuyển động của đồ họa được hiện lên sống động, rõ nét hơn bao giờ hết.
GPU rời
Đúng như tên gọi, GPU rời là con chip hoạt động riêng biệt được gắn trong khe cắm PCI Express. GPU Tích hợp có thể hoạt động tốt trên nhiều máy tính. Tuy nhiên với những phần mềm có nguồn tài nguyên lớn, GPU rời phù hợp hơn để xử lý công việc. GPU rời có thể tăng tính năng xử lý với lượng tiêu hao năng lượng và tạo nhiệt. Thông thường, GPU rời sẽ yêu cầu làm mát để tăng hiệu quả làm việc cao hơn.

3. SỰ KHÁC BIỆT GIỮA CPU VÀ GPU
Tiêu chí | CPU | GPU |
---|---|---|
Chức năng | Xử lý tác vụ chung, điều hành hệ thống | Xử lý đồ họa và hình ảnh |
Kiến trúc | Ít lõi hơn, tốc độ xung nhịp cao | Nhiều lõi hơn, tốc độ xung nhịp thấp |
Tính năng | Xử lý tuần tự các tác vụ tính toán | Xử lý song song các tác vụ đồ họa |
Ứng dụng | Chạy phần mềm và hệ điều hành | Chơi game, render và AI |
Hiệu suất | Tập trung vào xử lý đơn luồng | Tối ưu cho xử lý song song |
Tiêu thụ điện năng | Tiêu thụ ít điện năng hơn | Tiêu thụ nhiều điện hơn do xử lý nhiều tác vụ |
4. NÊN CHỌN CPU HAY GPU?
Lựa chọn CPU hay GPU phụ thuộc vào nhu cầu sử dụng:
Đều là bộ xử lý vậy sự khác nhau giữa CPU và GPU là gì? Với những bạn trẻ đang tìm hiểu lĩnh vực đồ họa, có lẽ chưa phân biệt được GPU với CPU. Đôi khi còn gặp khó khăn trong việc sử dụng hai công cụ này. Về cơ bản sự khác nhau giữa GPU và CPU như sau:
Nhiệm vụ
GPU có nhiệm vụ chính là xử lý các mảng dữ liệu, tác vụ liên quan thiết kế đồ họa. Với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, GPU càng trở nên ưu việt hơn. Đây được xem là phương thức hữu ích mang đến nhiều lợi ích tuyệt vời cho người sử dụng. GPU được đánh giá cao trong việc xử lý các ứng dụng vượt trội so với các con chip khác.
CPU - Central Processing Unit được hiểu là bộ phận xử lý trung tâm/đơn vị xử lý trung tâm. CPU được xem như đầu não quan trọng giúp phân tích và xử lý tất cả dữ liệu máy tính.
.png)
Khả năng xử lý dữ liệu
GPU ra đời còn được sử dụng để xử lý các nguồn thông tin song song. Đây là tính năng vượt trội mà kỹ thuật xử lý hình ảnh đang cần đến. Theo thống kê có đến hơn 80% linh kiện bán dẫn của GPU được dùng để tính toán dữ liệu.
CPU được sử dụng trong việc tiếp nhận và điều khiển các mảng thông tin khác nhau. Trong đó, GPU chỉ là một phần để hỗ trợ cho CPU nhưng không thể làm việc thay cho CPU.
5. CÁCH CHỌN CPU VÀ GPU PHÙ HỢP
Khi chọn CPU, bạn nên xem xét các yếu tố sau:
- Số nhân và số luồng: CPU có nhiều nhân và luồng hơn sẽ xử lý đa nhiệm tốt hơn.
- Tốc độ xung nhịp: Tốc độ cao hơn giúp xử lý nhanh hơn.
- Bộ nhớ cache: Dung lượng cache lớn giúp giảm độ trễ trong xử lý dữ liệu.
- TDP (Thermal Design Power): Chỉ số tiêu thụ điện năng và tản nhiệt của CPU.
Còn khi chọn GPU, cần lưu ý các điểm sau:
- Dung lượng VRAM: VRAM cao hơn giúp xử lý đồ họa mượt mà hơn.
- Tốc độ bộ nhớ: Ảnh hưởng đến tốc độ xử lý hình ảnh.
- Bus bộ nhớ: Bus rộng hơn giúp tăng băng thông truyền dữ liệu.
- Công nghệ hỗ trợ: Các công nghệ như Ray Tracing, DLSS giúp cải thiện chất lượng hình ảnh.
KẾT LUẬN
CPU và GPU đáp ứng những nhu cầu khác nhau trong máy tính. Việc hiểu rõ và chọn lựa phần cứng phù hợp sẽ giúp bạn tối ưu hiệu suất làm việc và giải trí. Hy vọng bài viết này của Vi Tính Nguyễn Thắng đã phần nào giúp bạn hiểu rõ hơn về sự khác biệt giữa CPU và GPU để có quyết định mua sắm chính xác nhất!